Hoe Zag Haar Levensavond Er Uit?

Volgehouden ja, maar toch had de koningin voor zichzelf al een besluit genomen om afstand van de troon te doen voor zij 68 jaar werd. Omdat de dagelijkse plichten meer werden dan voor de oorlog en er geen tijd meer over bleef voor ontspanning. Ze nam twee raadsheren in vertrouwen en deed hun een voorstel, maar de raadsheren konden niet ingaan op haar wensen, in verband met de jubileumplannen. De teleurstelling was groot en een paar moeilijke maanden volgden voor koningin Wilhelmina. Alleen zonder enige medewerking moest zij hier een oplossing voor zoeken. Ze vond die door prinses Juliana voor een tijd regentes te maken.

Toen kwam haar jubileum. Door deze zeldzame gebeurtenis was er blijdschap onder de mensen. Nog één keer zou haar op een mooie manier worden duidelijk gemaakt wat zij voor haar volk heeft betekend. Er was weer feest in Amsterdam. In de versierde hal van het Amstel stadion werd ze door de burgemeester toegesproken.

Op 3 september neemt ze afscheid van Nederland. Heel Nederland groette met eerbied en bewondering een koningin, die ‘de grootste vrouw uit Neerlands historie’ wordt genoemd. Het was een week om nooit te vergeten.

Op 4 september 1948 doet koningin Wilhelmina troonsafstand. In de Mozeszaal wordt de akte van abdicatie voorgelezen en door de koningin ondertekend. Dan is er op 6 september 1948 de inhuldiging van haar dochter Juliana in de Nieuwe kerk in Amsterdam. Zo kon Wilhelmina zich helmaal terugtrekken.

De spanning was voorbij en ze kon rustig gaan leven op het Loo. Ze wilde zich alleen nog beschikbaar houden voor koningin Juliana in geval dat ze haar nodig had. Ook geniet ze van haar kleinkinderen. Ze ging weer helemaal op in het schilderen waar ze anders bijna nooit tijd voor had.

Maar in 1953 is er een grote watersnoodramp waar veel mensen omkwamen. Dan staat ze weer klaar en ging op stap om zich te overtuigen van alle ellende. Bij haar bezoeken aan de rampgebieden probeert ze mensen te troosten. Ook doet ze nog veel voor de Hongaarse vluchtelingen, ze blijft achter de schermen nog altijd actief.

Samen met haar vriendin mevrouw Beaufort was ze ook vaak op haar landhuis de Ruygenhoek. Daar schreef ze aan haar boek: ‘eenzaam maar niet alleen’. Het is een levensverhaal dat in februari 1959 in verschillende talen wordt uitgegeven. Toch voelt ze dat ze steeds zwakker wordt. Ze is na haar troonsafstand nog een paar keer ernstig ziek geweest. Als ze dan weer wat beter werd ging ze weer wat werken of schilderen. Haar standpunt was: ‘een mens moet altijd bezig blijven hetzij oud of jong’. Op 5 mei 1960 laat ze zich voor de laatste keer aan de buitenwereld zien. Heel veel Apeldoornse kinderen kwam Nederlandse liedjes zingen ter herdenking van de bevrijding. De koningin zat op de voorstoep van het Loo en toen de kinderen stopten met zingen, hees de koningin zich moeizaam uit haar stoel en met beverige stem riep ze: ‘Leve het Vaderland’. De kinderen werden getrakteerd op chocoladerepen. Maar Wilhelmina wordt snel ouder. In het najaar van 1962 voelt ze dat ze aan het einde van haar leven is. Tegen haar omgeving zegt ze op weg te zijn naar Delft. Maar door haar hart lukt dat niet. Op 28 november 1962, één minuut voor één in de ochtend sterft Wilhelmina. Koningin Juliana maakt het overlijden van haar moeder als volgt aan Nederland bekend: ‘het heeft God behaagd mijn lieve moeder tot zich te nemen’. Op zaterdag 8 december 1962 wordt Wilhelmina in de nieuwe kerk in Delft begraven. Net als bij prins Hendrik heeft ze een witte begrafenis, symbool van de opvatting van Wilhelmina ‘dat de dood slechts een doorgang is naar een ander en hoger leven’.

3 generaties